مهدي معمارزاده- مسير تهران شمال، معروف به جاده چالوس، يکي از راههاي ارتباطي ايجاد شده در اوايل قرن اخير درکشور است که يکي از زيباترين راههاي کشور به شمار ميآيد.
اين راه در مسير خود از شهرهاي بسياري ميگذرد، وجود رودخانههاي فراوان در ين مسير موجب شده تا پلهاي زيبايي بر روي اين رودخانهها ساخته شود که از آن ميان پل چشمه کيله بر روي رودخانه سه هزار در شهرستان تنکابن است.
اين پل از جنبه معماري و اصول فني جزو زيباترين و مقاومترين پلهاي کشور در نوع خود است و پس ازحدود 75 سال که از ساخت آن ميگذرد همچنان يکي از پر رفت آمدترين پلهاي تاريخي است.
استفاده از بتن مسلح در ساخت سازه پل که در آن دوره به تازگي وارد صنعت ساختمان سازي کشور شده بود اين امکان را به وجود آورد تا هشت دهانه وسيع با دور سهمي، طولي حدود يکصد متر را پوشش دهند.
بدنههاي پل نيز با سنگهاي تراش خورده نماسازي شدهاند که از شيوههاي رايج نماسازي در دوره پهلوي اول است.
ارتفاع بيشترين خيز دورها از کف رودخانه پنج متر و عرض اوليه پل در زمان ساخت، شش متر بوده که به دليل رفت وآمد زياد در سالهاي بعد از احداث پل، دو پيادهرو نيز با استفاده از تيرآهن و بتن مسلح و پس از حذف دستاندازهاي طرفين پل به بدنهها افزوده ميشود.
اين پل داراي شش پايه است که بر روي پي شفته آهکي که در زير پايهها تا عمق هشت متري بستر رودخانه نفوذ کرده بالا آمدهاند.
هرپايه از سمت ورود آب داراي يک آب بر مثلثي شکل و درسمت خروج آب داراي يک پشت بند با پلان نيم دايره است که اين پيش آمدگيها نيز با قطعات بزرگ سنگ تراش خورده ايجاد شدهاند.
بدنههاي پل نيز در لبه دورها با سنگهاي مستطيل شکل با رنگ روشن که از وسط دور به سمت کنارهها طولشان بيشتر ميشود و در ديوارهها نيز با سنگهاي تيره رنگ شش ضلعي که طرح يک گره ساده را به وجود آوردهاند.
همچنين جرزهايي که از ميان دورها بالا آمده و دورها را قاب کردهاند و فرمي چليپايي را در نما ايجاد کردهاند از ويژگيهاي اين پل به شمار ميروند.
دورهاي باخيز کم و دهانههاي وسيع که به مدد نوع مصالح ايجاد شدهاند حالتي از سبکي و سيالي را در معماري پل به وجود آوردهاند و به اين پل زيبايي بيشتري بخشيدهاند.
توجه خاص به فضاهاي شهري در دورهاي که پل ساخته شده موجب شد که در امتداد پل به سمت شرق دو بناي قرنيه دردو طرف ورودي خيابان امام رضا(ع) ساخته شوند جايگيري اين دو بنا بر روي پلاني نيم دايره که خيابان از وسط آن ميگذرد در ايجاد يک فضاي دعوت کننده شهري بسيار موفق عمل کرده وبه اين ترتيب پل را به عنوان يک عنصر شاخص معماري به شهر پيوند ميزند.
امتداد اين دو بنا در بدنههاي خيابان امام رضا ساختاري هماهنگ را در منظر اين خيابان ايجاد کرده که در ادامه با پيوستن اين بدنهها به بدنههاي ميدان امام خميني (ره) اين هماهنگي تداوم مييابد ( درحال حاضر دخل و تصرف و الحاقات بيشمار اين پيوستگي و هماهنگي را به شدت دچار خدشه کرده است.)
وجود بازار کهنه ( شيطان بازار) دربدنه جنوبي و همچنين فضاهاي تجاري با کاربريهاي متنوع درکوچههاي پيرامون، بافت متراکمي را پديد آوردهاند که به همراه رودخانه سه هزار و کنارههاي آن محدوده پرجاذبهاي را براي گردشگران فراهم آورده است.
در اين محدوده ساختمانهاي ارزشمند ديگري همچون عمارت شهرباني در بدنه غربي رودخانه، نزديک به پل و عمارت شهرداري که تاريخ 1314 را برتارک خود دارد و بعد از ميدان امام قرار گرفته ديده ميشوند که تاکيدي بر يک طراحي شهري حساب شده است.
درشهرستان تنکابن و تغيير بافت روستاي اوليه موجود به يک بافت شهري مدرن با ساختمانهاي اداري و خدماتي موردنياز شهر، درسالهاي اخير شهرداري تنکابن اقدام به احداث يک زيرگذر در جانب شرقي پل و همچنين ايجاد يک مسير از زير دهانه اول درسمت غربي پل براي تردد خودروها کرد که اين اتفاق آسيبهايي به پل و منظر آن در ضلع غربي و همچنين فضاي باز ضلع شرقي وارد کرد.
رنگآميزي سنگهاي نماي پل، ايجاد مبلمان و کف سازي در کنارههاي رودخانه با طرح و مصالح نامناسب، انتقال لولههاي تاسيسات شهري، نصب تابلوهاي تبليغاتي در اطراف، ساخت و سازهاي نامتناسب پيرامون رودخانه تيرهاي برق، عدم رسيدگي اصولي به مشکلات بستر رودخانه در زير پل و..... همگي حکايت ازکم توجهي به ارزشهاي اين پل تاريخي به ويژه به دو ساختماني که طراحي آن هماهنگ با پل صورت گرفته دارد.
براين اساس؛ توجه جدي مديريت شهري شهرستان تنکابن و مسئولان ميراث فرهنگي استان مازندران براي مرمت، بهسازي و ساماندهي محور تاريخي، گردشگري خيابان امام رضا، بيش ازپيش ضرورت مييابد تا هويت درخطر نابودي اين بخش ازشهرستان تنکابن که هسته اوليه شکلگيري شهر را دربرگرفته به آن بازگردانده شود
ورود به حساب کاربری
زندگی کتابی است ، که بدون سفر یک صفحه آن بیشتر خوانده نمی شود.
