امير صادقي - آيين کوسهگردي يکي از مناسک کهن در استان کردستان است که در مناطق مختلف آن تا چند سال اخير نيز اجرا ميشد. اين آيين در طول سال شمسي و در اواسط فصل زمستان برگزار ميشود. وجود نمادهاي متعدد در اين آيين و ارتباط آن با مناسبات معيشتي (دامداري)، عقايد و باورها و عجين شدن آن با زندگي روزمره مردم آن را به صورت مورد مطالعاتي خاصي در آورده که شايان بررسي است .
مراسم کوسهگردي در کُردستان يکي از نمايشهاي است که در بيشتر روستاهايي که معيشت غالب آنها مبتني بر دام بوده برگزار شده و نقش بسزايي در چرخه معيشتي آنها ايفا کرده است. ريشههاي ابتدايي اين مراسم آن گونه که محققان اهل فن آوردهاند به سومريها ميرسد.
برگزاري اين آيين در گاهشماري زراعي _دامي حوزه جغرافيايي کُردستان هر ساله در اواسط زمستان (چهل و پنجمين روز زمستان) آن هنگام که زمين ـ مادر براي نخستين بار نفس گرمش را ميکشد اجرا ميشده که نقش محوري اين نمايش_آيين را چوپان هر آبادي که خود نماد دوره شباني است، عهدهدار بوده است که هويتش برکتخواهي براي دامها و رمههاي گوسفندان است.
هدف از انجام اين تحقيق شناخت پيشينه اين آيين در منطقه، چگونگي انجام مراسم، بررسي کارکرد معيشتي اين آيين، شناخت جايگاه اين آيين در باورهاي بومي منطقه، بررسي آسيبشناختي اين آيين در گذر از دامدراي سنتي به دامدراي مدرن و نيز ثبت اين آيين در حوزه ميراث معنوي است.
نحوه انجام اين پژوهش به صورت ميداني بوده و در نقاط روستايي که تا چندي پيش اين مراسم در آنها اجرا ميشده است، انجام شده. در اين تحقيق تأکيد بر روي شاخصهايي نظير گاهشماري برگزاري اين آيين، برگزار کنندهگان آن، توصيف دقيق مراسم و غيره است .
پس از جمعآوري دادههاي مذکور با رويکرد مردمشناختي به مباحثي همچون کارکرد اجرايي اين آيين، جايگاه اعتقادي، نمادشناسي آن، آسيبشناسي آيين در گذر از دامداري سنتي به دامداري مدرن پرداخته ميشود