برای دیدن عکس های قلعه مشک آباد در روستای خیر آباد ، اراک (اینجا) را کلیک کنید.
بنای تاريخي"قلعه مشک آباد"در فاصله 40 کيلومتري شرق اراک قرار گرفته است.این قلعه مربع شکل است و تقریبا هر چهار ضلع آن با هم برابر است دارای 7 برج دو طبقه است ( 4 برج در گوشه ها ، 2 برج در طرفین تنها در ورودی و یک برج هم دروسط ضلع مقابل روستای شهسواران ).درب این قلعه تا 18 سال پیش چوبی بود ولی امروز درب بزرگ آهنی بجای آن نصب شده است. ساخت و ساز ها همه در امتداد دیوار های قلعه صورت گرفته است .در میانه هر ضلع عمارتی دو طبقه وجود داشته که اهالی هر کدام را بالا خانه می نامیدند . دیوار پشت بام بالا خانه ها و همچنین برج ها دارای سوراخ هایی است که برای تیراندازی و دفاع ایجاد شده است.
سابقه ساخت قلعه مشک آباد طبق روایت اهالی قدیمی به چهارصد سال قبل باز می گردد. به فاصله 300 متری این قلعه و تا 15سال قبل خرابه های قلعه اصلی مشک آباد همچنان استوار و پا برجا بود ولی در همان تاریخ کشاورزان مشک آباد تمامی خرابه ها را مسطح کردند و به زمین کشاورزی تبدیل نمودند.افراد مسن که در قلعه فعلی ساکن بوده اند ، می گویند قلعه اصلی تا 450 سال قبل محل سکونت ایمان خان و افرادش بوده و زورگیری می کرده است. حاکمی از این منطقه عبور می کرده و ایمان خان راه را بر او می بندد و باج خواهی می کند. حاکم هم دستور می دهد پس از تخلیه قلعه که به پناهگاه ایمان خان تبدیل شده بود ، آنرا به توپ ببندند.
قلعه فعلی بعد از این واقعه توسط علی خان نامی ساخته می شود . حدود 200سال پیش به در خواست یاورخان وارث قلعه ، دو برادر به نام قاسم خان و سلیمان خان به همراه طایفه خود در آن ساکن می شوند. حمام این امارت تاریخی تا 60 سال پیش فعال بوده و به علت سیل شدید همراه با قنات عظیم آن تخریب می شود(آثار برجا مانده از ستونهای حمام و مسیر قنات حکایت از عظمت کار نیکان این منطقه دارد).
کنار برج سمت لته در چاهی عریض وجود دارد که از آن در آبیاری کشت و زراعت داخل قلعه استفاده می شده است و اکنون هم علی رغم اینکه سالها بدون استفاده مانده و دیوارهای آن تخریب شده است در فصول بهار جریان آب تا حدود 2 متری سطح زمین بالا می آید.
تنها بنایی که در مرکز واقع شده مسجد امام رضا (ع) است که با همت اهالی سابق قلعه و مرحوم بهروز منصورخانی همچنان محکم و استوار باقی مانده است.
امروز نگهبان مرغداری تنها ساکن این قلعه محسوب می شود.خبرگزاری جمهوری اسلامی گزارش داده است که :بجز بناي مسجد، ميزان تخريب در ساير بخشهاي اين قلعه به حدي است که به گفته کارشناسان ميراث فرهنگي استان مرکزي که تقريبا بازسازي آن مشکل است، با اين حال برخي نيز بر اين نظرند که اين بنا با ويژه گيهاي خاص محيط پيرامون ، وسعت زياد و موقعيت جغرافياي مي تواند براي ايجاد يک منطقه بزرگ گردشگري مورد مطالعه قرار گيرد
