برای دیدن عکس های مسجد جامع در یزد (اینجا) را کلیک کنید
مسجد جامع یزد به شیوه یک ایوان در دل کویر میباشد و در طی حدود ۱۰۰ سال و سه دوره بنا شدهاست. پایههای اصلی مسجد را ساسانیان و بنای فعلی مسجد، از لحاظ شیوه معماری متعلق به دو دوره موسوم به آذری دانستهاند. بنای گنبد خانه متعلق به دوره ایلخانی و سر در رفیع مسجد را متعلق به زمان شاهرخ و دوره تیموری دانستهاند. این بنا از لحاظ خوابیدگی گنبد، سردر رفیع وبلند و همچنین کاشیکاری زیبا و منحصربفرد، شهرت دارد. سبک معماری این بنا به شیوه آذری است.
مسجد جامع یزد یکی از زیباترین مساجد دورهٔ تیموری است که از نظر کاشیکاری، سَردَر رفیع، منارهها و کتیبهٔ آن در عداد زیباترین شاهکارهای معماری قرن نهم هجری قمری میباشد. گرچه ساختمان اصلی مسجد را به قبل از دورة تیموری نسبت میدهند ولی ساختمان فعلی بر طبق کتیبههای موجود نشان میدهد که در دورهٔ تیموری بنا گردیدهاست.
کتیبههای مسجد یکی به خطّ کوفی آجری و دیگری به خطّ ثلث سفید بر روی کاشی لاجوردی است. در متن کتیبة سَردَرْ، نام شاهرخ تیموری و سلطان جهانشاه و تاریخ ۸۶۱ هجری قمری خوانده میشود. بنای کنونی مسجد با وسعتی حدود ۱۰٬۰۰۰ مترمربّع مشتمل بر سَردَر ورودی و جلوخان، صحن وسیع، رواقهای جانبی صحن، ایوان، گنبدخانه و شبستانهای طرفین آن، شبستان بزرگ ستوندار، کتابخانه، تزیینات غنیّ و زیبا و کتیبهها و سنگ نوشتههای تاریخی و غیر تاریخی است