محمدنورالهي- امروزه بيشتر کشورهاي جهان در رقابتي نزديک و تنگاتنگ در پي بهرهگيري از مزاياي اقتصادي،اجتماعي ، فرهنگي و به ويژه دريافت سهم بيشتري از درآمد و بالا بردن سطح اشتغال ناشي از صنعت جهانگردي در کشور خود هستند .
کشور ما به رغم در اختيار داشتن جاذبههاي طبيعي، فرهنگي و تاريخي هنوز با سهمي که بايد از لحاظ گردشگران ورودي داشته باشد فاصله زيادي دارد.
از طرفي اهميت رويکرد به صنعت گردشگردي در ايران به ويژه در دهههاي آينده که امکانات کشور از درآمدهاي نفتي محدودتر خواهد شد بر کسي پوشده نيست و برنامهريزي در خصوص صنعت گردشگري همت والايي را مي طلبد.
اين موضوع از آن جهت حائز اهميت است که ميزان رشد و رونق صنعت جهانگردي در کشورهاي جهان در وهله اول به کيفيت ارائه خدمات و نحوه رفتار ميزبان دارد اگر چه مردم ما در طول تاريخ به اعتبار فرهنگ غني ديني و ملي خود به ميهمان نوازي شهرت داشتهاند اما بايد به اين واقعيت توجه داشت که صنعت جهانگردي در جهان امروز با ظرافتهاي بسياري در آميخته است و تنها وجود گردشگاههاي طبيعي و جاذبههاي سياحتي براي جذب جهانگردان کفايت نميکند.
بنابراين پرورش نيروي انساني متخصص و کار آزموده با اتکاء بر فرهنگ پر بار و ريشه دار خودي و بهرهگيري از علوم و فنون پيشرفته اين بخش کشور را قادر خواهد ساخت با استفاده بهينه از منابع و جاذبههاي جهانگردي به جايگاه در خور خود دست يابد.
لزوم اطلاع رساني و ارتقاء سطح آگاهيهاي عمومي درباره اين صنعت ايجاب مي کند کارشناسان و دست اندرکاران به فعاليت گستردهتر در اين زمينه همت گمارند و با تلاش خود گامهاي مؤثري در راه حصول به اهداف صنعت جهانگردي کشور بردارند .
کشور هميشه سربلند ايران با آثار باستاني بر جا مانده از اقوام و ملل گوناگون در طي تاريخ جاذبههاي بس ارزشمند براي تبادل فرهنگ وارتباطات درون و فرا مليتي در خود گرد آورده است و همواره از دير باز اين سرزمين در ميان سرزمينهاي گسترده و وسيع آسيا از يک سو و قاره اروپا از سوي ديگر به عنوان چهار راهي بوده است که پيوند دهنده فرهنگها ، مدنيتها و سياستهاي شرق با غرب بوده است .
يکي ازبزرگترين و فراگيرترين صنايع جهان، سفر و بخش جهانگردي است. تغيير فن آوريهاي اطلاعات و ارتباط موجب پيشرفت اين صنعت شده است. ICT سفر وصنعت جهانگردي را براي حداقل 50 سال گذشته، تاثيرقرار داده است. پيدايش اينترنت هم تاثيرات عميقي روي صنعت داشته است .
مسافرت و توريسم بزرگترين مقوله توليد و سرويس است که از طريق اينترنت عرضه ميشود. با توجه به اينکه عمده تاثير ارتباطات در صنعت توريسم وابسته به مقوله اينترنت و صفحات وب است و با در نظر گرفتن اينکه در استان ايلام هنوز استفاده از وب براي عرضه اطلاعات غير از چند مورد در مراکز دانشگاهي استفادهاي نشده است، بنابراين فاز اول ودوم اين طرح به بررسي موقعيت مخابرات استان به عنوان رسانه مورد نياز فناوري اطلاعات با داشتن شبکه ديتا پرداخته شده است.
از جهت ديگر سرويسهاي عمومي شرکت مخابرات اعم از تلفن و موبايل که مورد نياز هر گردشگري در منطقه است، بررسي شدهاند. در فاز سوم و چهارم بحث گستردهتر شده و با بررسي موقعيت کشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه و بررسي چند مورد که از فناوري اطلاعات بيشترين استفاده را داشتهاند، راهکارهاي عملي براي حرکت از موقعيت فعلي(در استان ايلام و حتي در کشور در ابتداي راه قرار داريم) ارائه شده است.
همچنين چگونگي استفاده از اينترنت و وب در معرفي و ارائه سرويسهاي مراکزي چون هتلها، شرکتهاي مسافرتي، تورهاي تفريحي، معرفي فرهنگ، موقعيت جغرافيايي، اماکن باستاني، وضعيت آب وهوا و ... با استفاده از اين ابزار جهت تسهيل کارها، مورد بررسي قرار خواهد گرفت.
استان ايلام با سابقه کهن قبل از تاريخ و پس از دوره تاريخي جايگاهي بس مهم داشته و هر يک از شهرستانهاي هشتگانه اين استان داراي آثار ، ابنيه تاريخي و مراکز ديدني طبيعي بسياري در جهت جلب گردشگران است که اگر برنامهريزي درستي در جهت صنعت گردشگري در استان انجام شود ضمن ايجاد عرصههاي سيار در جهت اشتغالزايي رونق اقتصادي چشمگيري نيز نصيب مردم اين ديار خواهد شد.
با توجه به جاذبهها و قابليت هاي گردشگري ايران ضرورتها واثرات اقتصادي ـ فرهنگي راهکارهايي براي توسعه گردشگري در ايران مي توان متصور شد :
نخست ، ايجاد تصوير درست از مفهوم توريسم . گردشگري و قبول ضرورت آن به عنوان يک نياز اجتماعي است. اين مسئوليتي است که در درجه نخست ، سازمانهاي مسئول گردشگري و سپس دانشگاهها و مدارس بر عهده دارند براي تحرک بخشيدن به تقاضاهاي فزاينده و تبديل آن از يک توان بالقوه بيش از هر چيز به تبليغات و راهنمايي نياز خواهد بود.
احياي فعاليتهاي گردشگري ايران به موازات نياز سرماياي ، به سرمايهگذاري فرهنگي وتبليغي وسيعي نياز دارد واين ممکن نيست ، مگر اينکه جايگاه علمي ، اجتماعي و فرهنگي گردشگري براي مردم شکافته وروشن شود.
دوم، سياستگزاران گردشگري کوشش ميکنند از جنب و جوش جهانگردي در کشورهاي ثروتمند براي خود سهمي بدست آورند به همين دليل بسياري از اقدامات براي جذب آنها و جلب توجه آنها انجام مي گيرد .
ترديدي نيست که از ديد اقتصادي اين نظر درست است اما شرايط خاص فرهنگي واجتماعي ما اتکا ، به اين ديدگاه را با مشکلاتي روبرو مي سازد که بايد براي آنها راه حل معقولي در نظر گرفته شود .
ترديدي نيست که نمي توان ارزش هاي فرهنگي خود را دور ريخته و آن را براي جذب گردشگر قرباني کرد اما از طرف ديگر به اين نکته نيز بايد توجه داشت که غالب گردشگران با مبدا کشورهاي صنعتي براي تفريح از طريق خوشگذراني اقدام به سفر مي کنند بنابراين آنچه از گردشگري بايد تعريف کرد گردشگري است که نياز به ارضاي حس کنجکاوي وگسترش جهان بيني دارد و با اهدافي منطبق بر اخلاقيات و احترام به ارزش هاي ديگران از مبدا خود حرکت مي کند که خوشبختانه تعداد اين قبيل جهانگردان در جهان کم نيست حال حتي اگر به آنها به ديده ترديد نگاه گردد ، مي توان محدوده جغرافيايي توريسم بين المللي را کوچکتر کرد وبيشتر به کشورهايي فکر کرد که سنخيت فرهنگي مشترکي با ما دارند .
بنابراين ، در درجه اول بايد به جلب ايرانيان مقيم خارج از کشور که تعداد آنها به 2تا 3 مليون نفر مي رسد ، اقدام کرد بايد امکاناتي فراهم کرد تا حداقل از ايرانيان خارج از کشور ، خصوصاً نسل جوان آنها ، حداقل يکبار به ايران سفر کنند اين کار علاوه بر داشتن اثرات اقتصادي ، اثرات فرهنگي نيز خواهد داشت.
در مراحل بعد ميتوان ساکنان کشورهاي عربي خليج فارس وکشورهاي استقلال يافته آسياي ميانه را که از نظر خلق وخو و مشترکات قومي وفرهنگي وديني – مذهبي به ايرانيان نزديک ترند به سوي ايران جلب کرد افراد کشورهاي اسلامي ديگر به وجود بعد مکاني به دليل مشترکات فرهنگي ، خود را به ايرانيان نزديک مي يابند ومشتاق سفر به ايران هستند سپس درمرحله بعدي آنها بايد مورد توجه صنعت توريسم کشور قرار گيرند . مردم آسيا (شرق آسيا ) از جمله مالزي ، چين، اندونزي و ژاپن کساني هستند که بايد در مرحله بعد مورد توجه صنعت توريسم قرار گيرند.
اقدام ديگري که براي گسترش توريسم در ايران ضرورت دارد، تبليغات و معرفي جاذبه هاي متنوع و پر رمز و راز در گوشه و کنار ايران حتي در قبال هموطنان خودمان است در جهان امروزي تبليغات بصورت خيره کنندهاي گسترش پيدا کرده و هر گونه ابتکار و اختراع و خدمات جديد بواسطه تبليغات و آگهي ها متعدد به گوش جهانيان ميرسد .
در مجموع از مطالب بيان شده توسط صاحب نظران امر گردشگري ، موفقيت در زمينه تبليغات گردشگري زماني حاصل مي شود که:
1.برپائي همايشهاي داخلي و شرکت در همايشهاي جهاني ودعوت از نويسندگان فهيم و فرهنگي کشورهاي خارجي و در نهايت ، ترغيب وتشويق صاحبان تورهاي مسافرتي براي ديدار از ديدنيهاي ايران ميتواند از جمله فعاليتهاي تبليغاتي مؤثر باشد.
2.سفارتخانههاي کشور در زمينه تبليغات ميتوانند بسيار موثر باشند ، چاپ وتوزيع انواع بروشور ، ايجاد نمايشگاههاي مختلف ، دعوت از هنرمندان متعهد وبومي کشور براي سفر به اين کشورها ، ميتواند ايران را به نحوي شايسته به طالبان ايرانگردي معرفي کند.
3.استفاده از خلاقيت هنرمندان کشور ، جهت بکار گيري در کارهاي هنري براي تبليغ در زمينه گردشگري وشناساندن مفاخر ايران.
4.برگزاري نمايشگاههاي موقت و دائمي جاذبههاي گردشگري به منظور معرفي نقاط ديدني ايران بويژه مناطقي که تاکنون ناشناخته ماندهاند و تشويق مردم به ايرانگردي از طريق جاذبه ها وخصوصيات فرهنگي واجتماعي مناطق مختلف وجلوگيري از تمرکز مسافرتها به نقاط خاص وگسترش وگسترش سفر به تمام تقاط کشور.
5.اولويت بندي مراکز گردشگري براي جذب گردشگر، تجزيه وتحليل منابع گردشگري ايران روشن ساخت که علاوه بر جاذبههاي معماري از دوران باستان و اسلام ، فرهنگ هاي جالب توجه قديمي زيادي قابل نمايش در معماري ، روستاها ، آداب ورسوم ، صنايع دستي و غيره وجود دارند، جنبه ديگر وجود مناطق جذاب کنار درياست که مي تواند با مقاصد خارجي رقابت کند.
در پايان روز جهاني جهانگردي و هفته گردشگري را به کليه فعالان و دلسوزان اين صنعت در سراسر سرزمين ايراني اسلاميمان بويژه استان ايلام تبريک ميگويم.به اميد توسعه بيش از پيش صنعت گردشگري ايرانيان.