سيد صلاح الدين رحيمي ‏_ استان کردستان به علت آب و هواي خوبي که دارد محل رويش درختان ‏گوناگوني مانند گلابي، گردو، کيکم و سنجد است و اين امر باعث شده که مردم ‏اين ديار به هنر چوب و کار با چوب اهميت زيادي دهند و در اين هنر استادان ‏و هنرمندان بزرگي مانند استاد مجيد نعمتيان، استاد عباس پسر استاد نجار ‏باشي، استاد عبدالحميد نعمتيان ، استاد بهزاديان و استاد نعمت الله محمودي را ‏به خود ديده است .

هنر نازک کاري هنري ريزه کاري و نقش و نگار است که اين ‏هنر از گذشته دور تا به حال نقش ويژه اي در ميان افراد داشته و انتظار مي رود ‏که در آينده دور پررونق تر شود روز به روز بر زيباي آن افزوده شود .

اکنون در ‏سراسر دنيا هنرنازک کاري کردستان شناخته شده است و سنندج را به عنوان ‏خالق اين هنر زيبا مي شناسند. هنر چوب ريشه در زندگي مردمان اين ديار دارد ‏براصولي استوار است که همزمان با آداب وسنن و محيط زيست استان تولد ‏و رشد يافته است.

کار با چوب به طور عمده به شش رشته نجاري ، نازکاري ، ‏نجاري نازک کاري، منبت کاري، معرق کاري و خاتم کاري تقسيم مي شود که ‏هر کدام زيباي خاص خود را دارد يکي از رشته هاي کهن و زيباي کار با چوب، ‏نجاري نازک کاري يا اروسي سازي است.
صنعت نجاري هنگامي که با هنر ‏طراحي و ظرايف نازک کاري تلفيق شود حاصل آن پديه اي زيبا و جذاب است ‏که اروسي يکي از از اين پديد ها است.
اروسي به درهاي اطلاق مي‌شود که به ‏حالت کشويي و از پايين به بالا باز مي شود . هنر اروسي سازي پيوندي بين ‏نازک کاري چوب ، شيشه بري و نجاري و طراحي است .

در اين هنر ، هيچ ميخ و ‏چسبي به کار نمي رود و تمام نقش و نگار ها ي آن به وسيله اتصالات ظريف ‏چوب (کام و زبانه) به هم وصل مي شوند. براي اين کار ابتدا طرح اوليه با ‏اطلاعاتي از هندسه و مثلثات روي کاغذ تهيه مي شود و سپس با دقت و ظرافت ‏فراوان چوب ها بريده مي شود وشيشه ها با مهارت خاصي کنار هم چيده مي ‏شود وتمام اتصالات با فنون زيباي نجاري به هم متصل مي شوند.


انواع نقش هاي اروسي‏
اروسي ها داراي نقش هاي متعددي است که دو نوع آن بيشتر از همه در استان ‏کردستان رايج ومتداول بوده است.


‏1 - نقش اسليمي ومتداول
همان طور از اسم آن پيداست نقشي است که در اکثر کشورهاي اسلامي رايج ‏است و خارجيان آن را به مردم مسلمان نسبت مي دهند و نقش اصلي آن را از ‏گياهان گرفته اند و درنقش هاي قالي و نقاشي هاي مختلف نيز ديده مي شود.
‏

‏2 - گره چيني
اين نقش داراي نقوش هندسي شکل است که به مرور زمان در دنياي اسلام رايج ‏شده و در کاشي کاري ها و آجر نماها کاربرد فراواني دارد و کل کار با هندسه و ‏مثلثات آميخته شده است .‏

اکثر نقش هاي اروسي در انواع مختلف 8 ،12 ، 16 ،24 ،گره ساخته مي شود که ‏در استان کردستان 16 رايج و 24 نادر است . هريک ازنقش هاي اصلي که شامل ‏نقش اسليمي و گره چيني است خود داراي نقش هايي فرعي است که دراين ‏ميان ، نقش جقه اهميت ببيشتري از بقيه دارد.‏

نقش جقه
جقه در معناي درخت سرو است که مظهر آزادي است و شکل تقريبي آن را به ‏صورت درخت سرو فرض مي کنند و سر نقش به صورت خميده است و بدين ‏معنا ست که مرد آزاده و آزاد فقط در مقابل معبود سر تسليم فرود مي آورد اين ‏نقش در استان کردستان بسيار ديده مي شود و اکثر شيشه هاي آن به رنگ ‏قرمز رنگ است در کل شهرستان فقط يک نمونه رنگ آبي وجود دارد.‏

استادان قديمي اروسي ساز
در شهرستان سنندج به اروسي توجه خاصي شده است و به فراواني در اين راه ‏زحمت کشيده اند که بارزترين آنها در هر دوره به ترتيب زماني که مي زيستند ‏عبارتند از استاد محمد نجارباشي (قطار چياني )سازنده اروسي منزل سالار ‏سعيد (موزه سنندج) استاد نعمت الله پدر مرحوم استاد مجيد نعمتيان سازنده ‏اروسي 3 لگنه ضلع غربي منزل آصف و استاد نجار باشي سازنده اروسي 4 لگنه ‏منزل وکيل . در حال حاضر چون هزينه نصب و توليد اروسي بالارفته است و ‏کاري پر طاقت است کسي به آموختن آن روي نياروده است و فقط استاد نعمت ‏الله محمودي به آموزش آن همت گمارده است و بسياري از اروسي هاي گذشته ‏را که در حال نابودي بوده ايشان مرمت و بازسازي کرده است.

اروسي هاي قديمي
در سنندج اروسي هاي زيادي وجود داشته است که به مرور زمان اکثر آنها از ‏بين رفته است و درحال حاضر مي توان از اروسي ارزنده اي مانند اروسي7 لگنه ‏‏ موزه سنندج و اروسي هاي عمارت آصف، عمارت خسرو آباد و منزل وکيل ، ‏منازل آقايان گله داري و غياثي ياد کرد که هنوز پا برجا است.

در منازل قديمي ‏سنندج با توجه به سليقه صاحب منزل و معمار ساختمان ، اروسي هاي ‏گوناگوني ساخته شده است و يا حدقل کتيبه در وردي را به صورت اسليمي ‏درست مي کردند.‏