سيد حميد صدر السادات_ مفهوم امنيت همچون بسياري از مفاهيم ديگر، در طول تاريخ تغيير يافته و روندي رو به رشد داشته است. شک نيست که مفهوم « امنيت» همسان و موازي با مفهوم «بشر» تعالي يافته، تا امروزه ما تعريفي بسيار متفاوت از تعريف اوليه آن داشته باشيم. چنان که در دوران ماقبل از تاريخ، امنيت، تنها مربوط به حفظ بقا بود و بس. بعدها امنيت را نبود تهديد نظامي تعريف کردند. اما امروزه کارشناسان فن، مؤلفههاي امنيت را در تمامي ابعاد سياسي، فرهنگي، اقتصادي و اجتماعي پيگيري ميکنند. و حتي بيش از آنها، ميبينيم که عباراتي همچون « امنيت در رسانه»، «امنيت در فضاي مجازي»، «امنيت دادهها»، « امنيت در گردشگري» و... به وجود آمدهاند. به طور کلي، هنگامي که در جامعهاي بستر مناسبي فراهم است، به گونهاي که فعاليتهاي مختلف در ابعاد گوناگون، به طور عادي و بدون مشکلي خاص جريان پيدا کنند، آن جامعه را امن فرض ميکنيم. اما وقتي با وجود بسياري از تمهيدات دستيابي به امنيت افراد جامعه باز هم احساس ناامني ميکنند بايد اين نکته را به ياد آورد که مردم خود را در امان نخواهند ديد مگر اين که به گونهاي، احساس امنيت به ايشان القاء شود. در اين ميان، وجود نظم اجتماعي و اجراي عادلانه قانون از مواردي هستند که احساس امنيت را در جامعه به وجود ميآورند و نهايتاً بايد دانست و به اين موضوع اعتقاد داشت که ملاک امنيت، احساس امنيت در ميان اقشار مختلف مردم است.
اصولاً تا امنيت برقرار نباشد، سفري شکل نخواهد گرفت و سخن گفتن از گردشگري، بيهوده خواهد بود. براساس آن چه گفته شد، هرگاه در سطح جامعه بستر مناسبي فراهم باشد، افراد سفر ميکنند و در پي آن است که فعاليتهاي مربوط به گردشگري رونق مييابند و اگر گردشگران نسبت به مقصدي احساس ناامني داشته باشند، هرگز به آنجا سفر نميکنند.
امنيت و گردشگري، پارامترهاي يک معادله هستند که نسبتي مستقيم با هم دارند. در واقع همانطور که يکي از عوامل مهم توسعه گردشگري وجود امنيت است، رونق گردشگري در يک منطقه و تردد گردشگران در يک مقصد، موجب به وجود آمدن امنيت ميشود. البته نبايد فراموش کرد که اين قضيه هميشه هم صادق نيست، چرا که در برخي مواقع، وجود پديده گردشگري و رفت و آمد گردشگران باعث ناامني شده است. با اين وجود، صنعت گردشگري و مقوله امنيت ارتباط تنگاتنگي با هم دارند.
در اين مورد هم بايد دانست و اعتقاد داشت که ملاک امنيت در گردشگري، احساس امنيت توسط گردشگران است. از طرفي اين مساله بسيار حائز اهميت است که بدانيم امنيت را در چه مقولههايي بايد به وجود بياوريم.
موفقيت و رشد پايدار گردشگري در گرو عملکرد مناسب چرخه گردشگري و عناصر متعددي است که روي هم رفته سيستم گردشگري را تشکيل ميدهند. اين مولفهها هر يک در سيستم مذکور اهميت خاصي داشته و با ساير مؤلفهها ارتباط تنگاتنگي دارند. يکي از مهمترين اين فاکتورها که رونق و توسعه گردشگري در گرو آن است، « امنيت گردشگران و مقصدهاي گردشگري» است.
امنيت در حالت عمومي در برگيرنده امنيت جاني و مالي مسافران و گردشگران که از وظايف اوليه و اساسي دولتها محسوب ميشود. دولتها موظف هستند که امنيت گردشگران بينالمللي که وارد مرزهاي يک کشور ميشوند را تأمين کنند و براي اين کار از هيچ تلاشي دريغ نورزند.
با توجه به پتانسيلهاي موجود در شهر و استان اصفهان و قرارگيري اين منطقه در بستر غني تاريخي، فرهنگي و اسلامي ايران، بديهي است که اين شهر مورد توجه طيف وسيعي از گردشگران داخلي و خارجي باشد. همانطور که قبلا ذکر شد امنيت و گردشگري يک ارتباط دو سويه و مستقيم با يکديگر دارند، از اين رو هدف اصلي ما از برگزاري همايش ملي امنيت و توسعه پايداري گردشگري، استفاده از تجارب و نظريات کاربردي کارشناسان و محققان در زمينه امنيت و گردشگري و دستيابي به يک نتيجه منطقي از ارتباط اين دو مقوله است . يکي از مسائل مهم در زمينه امنيت گردشگري، آگاهي و اشراف به جرائم ارتکابي عليه گردشگران و تهيه نقشه مناطق جرمخيز است ، که اين آگاهي نياز به جمعآوري و طبقهبندي اطلاعات مرتبط با جرائم رخ داده و مکانهاي ارتکاب جرم در گذشته دارد. خوشبختانه نيروي انتظامي با در دست داشتن کارشناسان خبره و نرم افزارها و زيرساختهاي لازم، در اين زمينه داراي اطلاعات و امکانات به روزي است. در اين راستا، همچنين جلسات مشترک با کارشناسان و متخصصان درون سازماني و برونسازماني برگزار ميشود تا نتايج کاربردي اين مباحث به طور گستردهآي در تامين امنيت مورد استفاده واقع شود.
بسياري از گردشگران خارجي به علت تفاوت فرهنگي و عدم آشنايي با بستر فرهنگي جامعه ما ممکن است دچار مشکلاتي شوند: يکي از راهکارهاي فائق آمدن بر اين مشکلات، آموزش کامل گردشگران قبل از شروع سفر است که اين آموزش، علاوه بر مسائل مختلف گردشگري و معرفي مکانها و فرهنگ جامعه و مردم ايران زمين، بايد تا حدي مسائل امنيتي و وظايف نيروهاي انتظامي مطابق قانون و نيز محدوديتها و ممنوعيتهاي فرهنگي و اجتماعي و تذکر پرهيزها و اجتناباتي که گردشگران بايد انجام دهند، را شامل شود که نيروي انتظامي در اين زمينهها اطلاعات مفيد و مناسبي به آژانسهاي مسافرتي و برگزار کنندگان تورهاي گردشگري ميتوانند ارائه کند .
البته ارائه آموزشها بايد يک حالت دو سويه داشته باشد، يعني هم آموزش گردشگران و هم آموزش پرسنل تامين کننده امنيت گردشگري را بايد شامل شود، به همين منظور پرسنل انتظامي مرتبط با امنيت گردشگري، ضمن تامين امنيت و اجراي کامل و دقيق قوانين بايد رفتار شايسته و ملايمي با گردشگران خارجي داشته باشند چرا که آشنايي آنان با فرهنگ و قوانين کشورمان ممکن است کافي نباشد و بنابراين سهلانگاريهاي احتمالي از سوي مجريان تورهاي گردشگري به هيچ وجه نبايد با خشونت همراه باشد.
سازمانهاي مرتبط با گردشگري قبل از هر اقدامي در خصوص برگزاري تورها و فعاليتهاي گردشگري بايد در رابطه با تامين امنيت اين فعاليتها توجه ويژه مبذول کرده و با نيروي انتظامي در زمينه تامين امنيت همکاري کامل و هماهنگي داشته باشند، و اين نيرو را در جريان تمام فعاليتهايي که به نوعي مستقيم يا غيرمستقيم با امنيت مرتبط است، قرار دهند. از ديدگاه يک گردشگر، نيروي انتظامي پشتيبان و محافظ جان و مال گردشگران و تامين کننده امنيت در مکانهاي مورد بازديد آنها است که باعث ميشود آنها از اين سفر گردشگري خود لذت کافي ببرند و بدون هيچگونه آسيب و صدمه و با خاطرهاي خوش ايران را ترک کنند .