رهبانیت یکی اساسی ترین نهادهای بودیسم است. راهبان و راهبه ها مسئول حفظ و گسترش آموزه های بودایی و همچنین آموزش و هدایت پیروان بودایی هستند. صومعه های بودایی از تمرین واسا ، گوشه نشینی توسط راهبان و راهبه های بودایی در طول فصل بارانی جنوب آسیا ، ظهور پیدا کردند. این صومعه ها به تدریج به مراکز یادگیری که در آن اصول فلسفی آموزش داده می شد، گسترش یافتند.
10 یومبولاگنگ (Yumbulagang)
به گفته یک افسانه یومبولاگنگ ، اولین ساختمان در تبت و کاخ اولین پادشاه تبت بود . نام آن به معنی "قصر مادر و پسر" در تبت می باشد. در دوران پادشاهی دالایی لاما پنجم ، کاخ صومعه تبدیل به مدرسه شد. متاسفانه ، این کاخ به شدت آسیب دید ، و در طول انقلاب فرهنگی به یک طبقه کاهش یافت ، اما در سال 1983 بازسازی شد.
9 صومعه اردنه زو (Erdene Zuu Monastery)
صومعه اردنه زو احتمالا بقایای باستانی ترین صومعه بودایی در مغولستان است. این صومعه در سال 1585 توسط آبتائی ساین خان برای معرفی بودیسم تبتی به مغولستان ساخته شد. در ساخت و ساز آن سنگ هایی از خرابه های قره قروم مورد استفاده قرار گرفت. صومعه توسط یک دیوار صد گنبدی احاطه شده است. احتمالا عدد 108 که یک عدد مقدس در بودیسم است پیش بینی شده بود ، اما هرگز به دست نیامد. تحت حکومت کمونیستی اردنه زو تنها به عنوان موزه اجازه موجودیت داشت. در حالی که پس از سقوط کمونیسم در مغولستان در سال 1990 ، صومعه ی اردنه زو دوباره به محل عبادت تبدیل شد.
8 صومعه گاندن (Ganden Monastery)
صومعه گاندن یکی از سه صومعه بزرگ دانشگاه تبت می باشد که در بالای کوه ونگبور در ارتفاع 4300 متری قرار دارد. با وجود دور بودن لهاسا (Lhasa) از سه صومعه دانشگاه ، به طور سنتی گاندن جمعیتی کوچک تر با 6000 راهب در اوایل قرن 20 داشت. در سال 1959 صومعه به طور کامل توسط گاردهای سرخ تخریب و بدن مومیایی بنیانگذار صومعه به آتش کشیده شد. بازسازی صومعه از دهه 1980 ادامه پیدا کرد.
7 کی گومپا (Key Gompa)
کی گومپا یا صومعه کی ، صومعه هزار ساله تبت بودایی می باشد که در بالای یک تپه واقع در ارتفاع 4166 متری دره اسپیتی قرار دارد. گفته می شود که روستای کیبار در زیر صومعه یکی از مرتفع ترین روستاها در هند است. این صومعه در طول تاریخ طولانی خودش چندین بار توسط مغول و دیگر ارتش ها مورد حمله قرار گرفته است ، و همچنین با آتش و زمین لرزه ویران شده است. تخریب ها و ترمیم های پی در پی منجر به ساختاری شبیه به جعبه شد ، و صومعه به نظر شبیه به یک قلعه می آید که در آن معابد بر روی یکدیگر ساخته شده اند.
6 معبد لاما (Lama Temple)
معبد لاما (کاخ صلح و آرامش) واقع در بخش شمال شرقی پکن ، یکی از بزرگترین صومعه های تبت بودایی در جهان است. این معبد توسط امپراتوران چینی که شیفتگی عمیقی به تبت بودایی داشتند ساخته شد. در طول این سالها ، بسیاری از راهبان تبت و مغولستان در اینجا زندگی می کردند و آموزش داده می شدند و امروزه هنوز هم راهبان در این محل اقامت دارند. این معبد شامل مجسمه ای 26 متری مایتریا بودا ساخته شده از چوب سفید صندل می باشد.
5 معبد تیکسه (Thikse Monastery)
صومعه تیکسه ، صومعه تبت بودایی فرقه کلاه زرد می باشد که به شباهت آن به کاخ پُتالا در لهاسا اشاره دارد. این صومعه در ارتفاع 3600 متری در دره سند در هند قرار دارد. این معبد یک مجتمع 12 طبقه ای می باشد و دارای تعداد زیادی هنر بودایی مانند گنبد ، مجسمه ها و نقاشی های دیواری است. یکی از نکات اصلی مورد علاقه ، معبد مایتریا است که به مناسبت سفر دالایی لامای چهاردهم به صومعه تیسکه در سال 1970 تاسیس شد.
4 پوناکا دزُنگ (Punakha Dzong)
پوناکا دزُنگ با شکوه بر روی یک جزیره بین محل تلاقی رودخانه های فوچو و موچو قرار دارد. دزُنگ ترکیبی از قلعه و صومعه می باشد و در هر منطقه بوتان یکی واقع شده است. پوناکا دزُنگ مانند هر دونگ دیگری ، در خدمت اهداف مختلف از جمله حفاظت از منطقه ، صندلی اداری برای دولت ، و خانه زمستانی رهبانی می باشد. این صومعه توسط پل چوبی قوسی به سرزمین اصلی متصل است ، و شامل آثار باارزشی از روزهایی که پادشاهان پی در پی در این دره حکومت می کردند می شود.
3 تااونگ کلات (Taung Kalat)
صومعه بودایی تااونگ کلات یا تائونگ کالات در بالای آتشفشان خاموش پلاگین قرار دارد ، و یکی از جذاب ترین مکان ها در برمه می باشد. برای رسیدن به صومعه ، گردشگران باید 777 پله را برای رسیدن به قله طی کنند. از بالای این صومعه می توانید از چشم انداز وسیع لذت ببرید و در واقع می توانید شهر باستانی باگان و اوج مخروطی کوه پوپا که باعث ایجاد آتشفشان پلاگین شده است را تماشا کنید.
2 تاکتسانگ دزُنگ (Taktsang Dzong)
1 صومعه معلق (Hanging Monastery)
صومعه معلق در نیمه راه یک صخره ی 75 متری قرار دارد که یکی از قابل توجه ترین مناظر در چین است. این صومعه از 40 اتاق که به وسیله راهروها و گردشگاه ها به هم متصل شدند تشکیل شده است، و به نظر می رسد که به لبه پرتگاه چسبیده است. صومعه در قرن پنجم ساخته شد و برای 1500 سال است که در اینجا معلق می باشد. در طول تاریخ طولانی اش تعمیرات و توسعه های بسیاری روی آن انجام شده که منجر به مقیاس کنونی آن شده است.
